Κηδεία Μαρούλας Γ. Πατσαλοσαββή – 22.2.2011

Επικήδειος Μαρούλας Γ. Πατσαλοσαββή

22 Φεβρουαρίου 2011

Είναι στιγμές που μια απρόσμενη είδηση δημιουργεί ένα δυνατό ταρακούνημα συναισθημάτων για το οποίο οι λέξεις είναι πολύ αδύναμες να το περιγράψουν.

Μας έφυγε από τη ζωή μια αξιαγάπητη συνδημότισσα, μια ξεχωριστή μητέρα, μια αφοσιωμένη σύζυγος, μια λατρευτή γιαγιά, η Μαρούλα Γεωργίου Πατσαλοσαββή. Όλες οι αρετές της ζωής είχαν προικίσει τον χαρακτήρα της αγαπητής μας Μαρούλας, την είχαν κάνει να ξεχωρίζει και να είναι αγαπητή σε όλους. Το γαλήνιο βλέμμα της, η πραότητα του χαρακτήρα της, η πηγαία αγάπη και εκτίμηση που μετέδιδε στο συνάνθρωπο ήταν αρετές μοναδικές που η δοκιμαζόμενη κοινωνία μας της χρειάζεται. Οδοδείκτες ζωής όλες οι συμβουλές της, φάρος καθοδήγησης οι νουθεσίες της για ένα καλύτερο αύριο.

Γεννήθηκε στον Καραβά το 1926. Γονείς της ο Ηλίας Κωνσταντή Χατζημανώλη και η Ευτυχία Αλεξάνδρου Ρουσέττη Κολιανδρή από τον Καραβά. Ήταν η μεγαλύτερη από τις τρεις αδελφές της οικογένειας. Τα πρώτα βήματα ζωής τα κέρδισε και τα δημιούργησε με επιτυχία μέσα από ένα σωστό οικογενειακό περιβάλλον.

Παντρεύτηκε το 1945 το Γιώργο Πατσαλοσαββή από τον Καραβά. Είχε τη μεγάλη χαρά να ζήσει ξεχωριστές στιγμές, να μεγαλώσει εφτά παιδιά και να ευτυχήσει να τα δει όλα αποκατεστημένα στη ζωή. Τη Γιώτα, την Ευτυχία, την Ειρήνη, την Σταυρούλα, τον Γρηγόρη, τον Κώστα και τον Ηλία.

Πάντοτε κοντά στις αρχές της εκκλησίας, ευσεβής χριστιανή αντλούσε δύναμη και πίστη για όλες τις δυσκολίες, όπου τα προβλήματα τα ξεπερνούσε με ώριμη σκέψη και υπευθυνότητα. Τα δύσκολα χρόνια του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ 55 – 59 ανέπτυξε αρχές φιλοπατρίας και μοιράστηκε με τους αγωνιστές που φιλοξενούσε στο σπίτι της, μεταξύ των οποίων και με τον ήρωα Κυριάκο Μάτση, τα ιδανικά της ελευθερίας.

Αντιμετώπισε πολλές δυσκολίες όταν ο σύζυγος της μαζί με άλλους Καραβιώτες συνελήφθησαν από τους Άγγλους για τη δράση τους στον αγώνα και αρκετό καιρό ήσαν κρατούμενοι στα Κρατητήρια Κοκκινοτριμιθιάς. Το φορτίο βαρύ όμως σε τέτοιες δυσκολίες ανέδειξε το μεγαλείο της μάνας με ένα εκπληκτικό τρόπο. Είχε τη δύναμη να επισκέπτεται σχεδόν καθημερινά τη Λευκωσία και να συντονίζει τις εργασίες σε διάφορα εργοτάξια που άφησε σε εξέλιξη να λειτουργούν ο σύζυγος της, να βρίσκεται κοντά στους 60 τόσους υπαλλήλους και να φροντίζει με αξιοσύνη τα έξι ανήλικα παιδιά της.

Το κερί που άναβε κάθε πρωί από το εκκλησάκι του Αγίου Ελευθερίου της έδινε δύναμη, έδινε κουράγιο και πίστη και όλα μπορούσαν να ξεπεραστούν και να κυλήσουν ομαλά.

Με τη λήξη του αγώνα της ΕΟΚΑ ο σύζυγος απελευθερώθηκε και η ζωή ξαναπήρε σιγά σιγά τους κανονικούς της ρυθμούς. Το παραδεισένιο τοπίο του Καραβά είχε όλες τις προοπτικές της δημιουργίας και της προόδου.

Δυστυχώς όμως τα τραγικά γεγονότα του 1974, ανέτρεψαν όλα τα όνειρα και βρεθήκαμε όλοι ξεριζωμένοι μακριά από τη γενέθλια γη μας, σε ένα περιβάλλον με αβέβαιο προσανατολισμό και θολούς ορίζοντες δημιουργίας.

Ο ξεριζωμός βρίσκει την οικογένεια της αγαπητής Μαρούλας στην Έγκωμη εκεί όπου διατηρούσε ο σύζυγος πριν το 1974 ένα υποστατικό για τις ανάγκες της εργασίας του στη Λευκωσιά. Τα πρώτα βήματα πολύ δύσκολα. Η αποκατάσταση, η μόρφωση των παιδιών και η έγνοια για το μέλλον του τόπου.

Ένα επιπρόσθετο πλήγμα η απώλεια του λατρευτού της συζύγου Γιώργου τον Φεβρουάριου του 1977. Για άλλη μια φορά αναδιπλώνει τις αρετές του χαρακτήρα της, δυνατή και γενναία βρίσκεται δίπλα στην οικογένεια της και δίνει κατευθύνσεις και συμβουλές προς όλους.

Η ενορία της Έγκωμης που διαμένει της δίνει μια ξεχωριστή χαρά, γιατί βρίσκει πνευματική στέγη στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Με βαθειά εκτίμηση προς τους ιερείς της εκκλησίας καλλιεργεί πνευματικές αρετές και κοντά στο Θεό βρίσκει την ηρεμία και τη γαλήνη της ψυχής.

Τα τελευταία δύο χρόνια βρίσκεται αντιμέτωπη με την ασθένεια του καρκίνου. Γενναία, όπως πάντα στη ζωή της, αντιμετωπίζει με πίστη προς το Θεό και αυτή τη δύσκολη δοκιμασία. Η επιθυμία να βρει καταφύγιο το τελευταίο καιρό στο γηροκομείο του Αγίου Νεκταρίου ήταν μια δική της συνειδητή επιλογή, γιατί γνώριζε ότι το περιβάλλον της εκκλησίας θα τη βοηθούσε και θα της έδινε δύναμη.

Αγαπητή μας θεία Μαρούλα,

Τα παιδιά σου, τα εγγόνια σου, οι συγγενείς και φίλοι σε αποχαιρετούμε με ένα αίσθημα ξεχωριστής περηφάνιας για το καλό όνομα που αφήνεις πίσω σου και για τα όσα μας έχεις διδάξει με τις πηγαίες λέξεις της καρδιάς σου. Η παρουσία σου στις εκδηλώσεις του Δήμου και του Σωματείου μας, όσο η υγεία σου το επέτρεπε, ήταν για μας στιγμές μοναδικές, γιατί οι λίγες κουβέντες που μας έλεγες ήταν γεμάτες νόημα και αισιοδοξία για το μέλλον.

Εκ μέρους του Δήμου Καραβά και του Προσφυγικού Σωματείου «Ο Καραβάς» μεταφέρω τα βαθιά και ειλικρινή συλλυπητήρια στην οικογένεια της αγαπητής μας Μαρούλας καθώς επίσης και τις ευχαριστίες μας για τις εισφορές που έγιναν για το Ταμείο Ευημερίας Καραβιωτών στη μνήμη της. Μια ενέργεια που αντικατοπτρίζει και τα φιλεύσπλαχνα αισθήματα της αγαπητής μας Μαρούλας προς το συνάνθρωπο μας.

Κρατάμε βαθιά φυλαγμένες σε μια γωνιά της καρδιάς μας τις συμβουλές της, την πραότητα και τις άλλες αρετές του χαρακτήρα της, την ευσέβεια και την καλοσύνη της να μας συντροφεύουν για πάντα. Το δρόμο της επιστροφής στον ελεύθερο Καραβά θα το διαβούμε μια μέρα γιατί είναι μια υπόσχεση χρέους που δίνουμε προς όλους τους Καραβιώτες που φεύγουν με το πικρό καημό της προσφυγιάς στα χείλη.

Αιωνία σου η μνήμη αξέχαστη μας Μαρούλα,

Γιάννης Παπαϊωάννου
Δήμαρχος Καραβά