Κηδεία Ανδρέα Χατζηπαναγή – 20.5.19
Επικήδειος Ανδρέα Χατζηπαναγή
20 Μαΐου, 2019 – Εκκλησία Αγίου Γεωργίου, Άγιος Δομέτιος
Με βαθιά θλίψη κηδεύουμε σήμερα έναν εξαίρετο Καραβιώτη.
Αποχαιρετούμε τον ξεχωριστό συνδημότη, τον συναγωνιστή, τον άνθρωπο που ομόφωνα ορίσαμε ως πρώτο Πρόεδρο του υπερκομματικού μας Σωματείου, τον Ανδρέα Χατζηπαναγή
Για ακόμα μια φορά αισθάνομαι βαρύ το καθήκον να απευθύνω τον ύστατο χαιρετισμό σε έναν δικό μας άνθρωπο, ο οποίος ήταν για μένα αγαπητός μου γείτονας, μετέπειτα προϊστάμενος και ύστερα συνιδρυτής και συνεργάτης στο Σωματείο, συναγωνιστής στον αγώνα της επιστροφής στη γη μας, συνοδοιπόρος στα κοινά, και συνάμα φίλος και καθοδηγητής.
Ο αγαπητός μας Ανδρέας ήταν για όλους που τον ζήσαμε ένας πολύ λιτός άνθρωπος, με μια απλότητα ψυχής η οποία έκρυβε μέσα της ένα τεράστιο δυναμισμό, έναν απέραντο ιδεαλισμό και μια απερίγραπτη καλοσύνη, που σπάνια συναντούμε. Μεθοδικός, βαθύς γνώστης πολλών καταστάσεων, διορατικός μελετητής, ήταν ταυτόχρονα ένας ενεργός πολίτης, σφικτά δεμένος με τον τόπο μας. Ήταν ένας υπέροχος άνθρωπος.
Γεννήθηκε στον Καραβά το 1929. Πατέρας του ήταν ο Γιώργος Χατζηπαναγή από τον Άγιο Αμβρόσιο και μητέρα του η Μαρίτσα Κωστή Αυγουστή από τον Καραβά. Αδελφές του, η Έλλη Σταύρου Τσιακκούρη και η Αγγελική Νίκου Λουκά.
Πήγε στο δημοτικό σχολείο του Καραβά, μετά φοίτησε για ένα χρόνο στο Γυμνάσιο Λαπήθου και ύστερα στο Παγκύπριο Γυμνάσιο στη Λευκωσία. Μετά την αποφοίτησή του από το Γυμνάσιο φοίτησε στο Διδασκαλικό Κολλέγιο Μόρφου και στη συνέχεια εργάστηκε για οκτώ χρόνια ως δάσκαλος. Τον πρώτο χρόνο στα Λειβάδια Λάρνακας, μετά στο Πελέντρι Λεμεσού και κατόπιν στη Μαλιά Λεμεσού. Όλες δυσμενείς τοποθετήσεις από την τότε αποικιακή Κυβέρνηση σε απομακρυσμένα χωριά, λόγω των αριστερών του ιδεών.
Ανήσυχο πνεύμα ο Ανδρέας δεν μπορούσε, ούτε να αρκεστεί στις σπουδές του Διδασκαλικού Κολλεγίου, αλλά ούτε να ανεχτεί τους περιορισμούς και τη δυσμενή μεταχείριση στο επάγγελμά του. Έτσι το 1959 υπέβαλε την παραίτησή του από την εκπαιδευτική υπηρεσία και πήγε στην Αθήνα για σπουδές. Φοίτησε στην τότε Ανώτατη Σχολή Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών, το σημερινό Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, και απέκτησε πτυχίο Οικονομολόγου.
Όταν γύρισε στην Κύπρο, εργάστηκε για λίγο στην Ιδιωτική Σχολή Μέσης Εκπαίδευσης του επίσης Καραβιώτη Ανδρέα Λαμπράκη ως καθηγητής οικονομικών. Το 1965 ίδρυσε την Τεχνική και Οικονομική Σχολή Λευκωσίας μαζί με τον Μιχαήλ Φρειδερίκο και το 1969, μαζί με εκλεκτούς συναδέλφους του, ίδρυσε την Ιδιωτική Σχολή ΚΤΕΕ (Κέντρο Τεχνικής και Εμπορικής Εκπαίδευσης) που ακόμα συνεχίζει να λειτουργεί ως ένα επιτυχημένο, εξειδικευμένο φροντιστήριο. Εργάστηκε εκεί μέχρι το 2001, οπότε και αφυπηρέτησε.
Εκεί στο ΚΤΕΕ ήταν που ιδρύθηκε και φιλοξενήθηκε στα πρώτα του βήματα το Προσφυγικό Σωματείο «Ο Καραβάς». Όταν μαζί με τον Τηλέμαχο προωθούσαμε την ιδέα για την δημιουργία ενός υπερκομματικού Σωματείου των Καραβιωτών, ο Ανδρέας Χατζηπαναγής ήταν το πρώτο πρόσωπο που προσεγγίσαμε.
Η απάντηση του ήταν «Ε, είναι καιρός».
Μιλήσαμε αμέσως μετά με τον Γιαννάκη και τον Λουκή, και σε λίγες ημέρες το ΚΤΕΕ φιλοξενούσε την πρώτη οργανωμένη συνάντηση Καραβιωτών στην προσφυγιά.
Σε διαδοχικές συναντήσεις επαξεργαστήκαμε κάθε λεπτομέρεια του Καταστατικού, θέτωντας ως κύριο σκοπό της ίδρυσής του, επί λέξει:
«την ανεπιφύλαχτη και με κάθε μέσο ενίσχυση του αγώνα και των δικαίων του
Κυπριακού λαού για τον τερματισμό της τούρκικης κατοχής και την ασφαλή
επιστροφή των Καραβιωτών και όλων των προσφύγων στα σπίτια και τη γη τους
κάτω από συνθήκες ελευθερίας, μονιμότητας, ασφάλειας και αξιοπρέπειας».
Όταν πιο κάτω συζητούσαμε το Άρθρο πώς να γίνονται οι τροποποιήσεις του
Καταστατικού, ο Ανδρέας ήταν ξεκάθαρος:
« Να τροποποιείται εύκολα. Όσες αλλαγές χρειάζονται να γίνονται.
Αλλά οι σκοποί του Σωματείου, να μην αλλάσσουν.
Όποιος εν θέλει να πάμεν πίσω στον Καραβά, έθθεν ναν μες τα πόθκια μας.
Ας πάει να κάμει άλλον Σωματείο».
Και έτσι υπάρχει η πρόνοια στο Καταστατικό μας που λέει ότι
«Ειδικά οι σκοποί του Σωματείου δεν τροποποιούνται».
Που σημαίνει ότι η επιστροφή μας στον Καραβά είναι αμετακίνητος σκοπός της ύπαρξης του Σωματείου των Καραβιωτών, με την αποφασιστικότητα του Ανδρέα.
Θεωρώ υποχρέωσή μου προς τον φίλο Ανδρέα να αναφέρω τουλάχιστον ακόμα ένα γεγονός από τα πολλά που έζησα από κοντά, για να δείξω την ποιότητα του ανθρώπου που κηδεύουμε:
Συγχωρέστε μου, παρακαλώ, την προσωπική αναφορά που ακολουθεί.
Όταν κτίζαμε το οίκημα του Πολιτιστικού Ιδρύματος Καραβιωτών, με Δήμαρχο τον φίλο Πανίκο Τσέντα και επιβλέποντα μηχανικό του έργου τον άλλο φίλο, επόμενο Δήμαρχο Γιαννάκη Παπαϊωάννου, σε κάποια στιγμή χρειαστήκαμε 5000 λίρες, για πληρωμές που έπρεπε να γίνουν, αλλά δεν τις είχαμε.
Ο Πανίκος μου πρότεινε να ζητήσω δανεικά από τον Χατζηπαναγή, εκ μέρους των Καραβιωτών, επειδή δεν υπήρχε κανένας να μας δανείσει.
Σκεφτήκαμε, αν ήθελε και τόκο, να του τον δώσουμε.
Βρήκα τον Ανδρέα, του εξήγησα το πρόβλημα και, για να ενισχύσω το αίτημα μας, και του είπα:
«Και να σου δώσουμε και τον ανάλογο τόκο».
Και ο Ανδρέας μου απάντησε με τον γνωστό του τρόπο:
«Να τα δώσω αμέσως.
Αλλά τι μου λαλείς, ρε Νίκο? Να βάλω τόκο στον εαυτό μου!»
Αυτός ήταν ο Ανδρέας. Ταυτισμένος με τον Καραβά. Έμπρακτα.
Και δεν σταμάτησε ποτέ να σκέφτεται τον Καραβά και τον τόπο μας.
Ένθερμος συμπαραστάτης, μας παρακολουθούσε από μακριά και πάντα μας ενθάρρυνε σε κάθε προσπάθεια που είχε για στόχο την απελευθέρωση της γης μας.
Δυστυχώς η υγεία του κλονίστηκε, έχασε την όρασή του κι’ αυτό τον στενοχωρούσε και τον βασάνιζε αφάνταστα στην καθημερινή του ζωή.
Συχνά έλεγε ότι του έτυχε η χειρότερη αναπηρία.
Έσβησε στην προσφυγιά και το όνειρο της επιστροφής στη γη μας έμεινε και γι αυτόν ανεκπλήρωτο.…
Φίλε Ανδρέα, Καραβιώτη,
Σε αποχαιρετώ στο μεγάλο ταξίδι που πηγαίνεις.
Εκ μέρους του Δήμου Καραβά και των οργανωμένων συνόλων του Καραβά, εκφράζω τα θερμά μας συλλυπητήρια σε όλα τα μέλη της οικογένειάς του.
Μεταφέρω ταυτόχρονα τις θερμές μας ευχαριστίες για την ενέργεια της οικογένειας να γίνουν εισφορές στο Ταμείο Ευημερίας Καραβιωτών στην μνήμη του. Μια ενέργεια που φανερώνει την αγάπη όλης της οικογένειας στον Δήμο και το Σωματείο μας, καθώς και στους συγχωριανούς μας που δυσπραγούν.
Φίλε Ανδρέα, γείτονα, πρόεδρε, συναγωνιστή, καθοδηγητή, Καραβιώτη,
Καλό σου ταξίδι. Θα μας μείνεις αξέχαστος.
Ευχή και προσευχή μας, να είναι ελαφρύ το χώμα που θα σε σκεπάσει.
Αιωνία σου η Μνήμη.
Νίκος Χατζηστεφάνου
Δημαρχος Καραβά