Πρώτη Διεθνής Έκθεση  Φερβολιτέ και Πρώτη Διεθνής Συνάντηση Τεχνιτριών Φερβολιτέ Πολιτιστικό Ίδρυμα Καραβιωτών – 29 και 30 Οκτωβρίου, 2021

 

Πραγματοποιήθηκαν με εξαιρετικά μεγάλη επιτυχία η Πρώτη Διεθνής Έκθεση Φερβολιτέ και η Ημερίδα Πρώτη Διεθνής Συνάντηση Τεχνιτριών Φερβολιτέ. Και οι δύο εκδηλώσεις έγιναν στο οίκημα του Πολιτιστικού Ιδρύματος Καραβιωτών στις 29 και 30 Οκτωβρίου αντίστοιχα.

Στη Διεθνή Έκθεση Φερβολιτέ συμμετείχαν με υπέροχα εκθέματα φερβολιτέ, η Γαλλία, η Ιταλία και η Κύπρος. Τα εγκαίνια τέλεσε ο κ. Κυπριανός Λούης, αναπληρωτής Διευθυντής των Πολιτιστικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού.

Παρευρέθηκαν ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ κ. Χρίστος Χριστόφιας, ο τέως Βουλευτής ΔΗΚΟ κ. Σοφοκλης Φυττής, οι Δήμαρχοι Λαπήθου κ. Νεοπτόλεμος Κότσαπας,  Λευκονοίκου κ. Ζήνα Λυσάνδρου-Παναγίδη, Ύψωνα Παντελής Γεωργίου, ο τέως Δήμαρχος Καραβά Γιάννης Παπαϊωάννου, η πρώην Βουλευτής και Πρόεδρος της Γυναικείας Σοσιαλιστικής Κίνησης κ. Ρούλα Μαυρονικόλα, η Αντιδήμαρχος Λαπήθου κ. Σούλα Μούρεττου, η Πρόεδρος της Σχολικής Εφορείας Καραβά κ. Ανδρούλα Ασσιώτου και Λαπήθου κ. Γεωργία Παντέχη, εκπρόσωπος της ΕΔΕΚ ο κ. Μάριος Κύρου, οι Κοινοτάρχες Καραβά, κ. Ειρήνη Θεοδώρου, κ. Στάλω Κύρου, κ. Ανδρέας Ποταμίτης και κ. Πανίκος Στυλιανού, ο Κοινοτάρχης Ελιάς κ. Νίκος Ευθυμίου, η Πρόεδρος του Ομίλου Γυναικών Επαρχίας Κερύνειας κ. Ελένη Κολιού, η Πρόεδρος του Ερυθρού Σταυρού Κερύνειας κ. Μαρούλα Αγγελίδου, η Πρόεδρος του Λαογραφικού Ομίλου Κερύνειας κ. Ελένη Καλαβά-Καδή, ο Πρόεδρος της Χρυσοκάβας Κερύνειας κ. Τάκης Νεοφύτου, η Πρόεδρος της Χορωδίας «Η Φωνή της Κερύνειας», κ. Νέλλη Λουκαίδου, Δημοτικοί Σύμβουλοι, εκπρόσωποι Προσφυγικών Σωματείων και Οργανώσεων και πολλές Καραβιώτισσες και  Καραβιώτες, φίλες και φίλοι του Καραβά.

Εκ μέρους του Γαλλικού Συνδέσμου Φερβολιτέ παρευρέθηκε η κ. Άντζελα Μίκαλλου- Jourdan, Πολιτιστική Σύμβουλος στη Διεθνή Ακαδημία Γραμμάτων, Τεχνών και Επιστημών στο Παρίσι. Την Ιταλία εκπροσώπησε η κ. Αλεξάνδρα Ζαμπά, διακεκριμένη ποιήτρια και συγγραφέας, Πρόεδρος της Ένωσης Κυπρίων στην Ιταλία «ΝΗΜΑ».

Ο Δήμαρχος Καραβά Νίκος Χατζηστεφάνου καλωσόρισε τους παρευρισκόμενους και επισήμανε ότι η δαντέλα φερβολιτές άκμασε στις χώρες της Ευρώπης, από  όπου   διαδόθηκε σε όλη την Υφήλιο. Οι ιστορικές συγκυρίες έφεραν ώστε η κομψή αυτή δαντέλλα να εμφανισθεί, να ριζώσει  και να αναπτυχθεί στον Καραβά και τα περίχωρα του. Είναι η τέχνη που την ήξεραν όλες σχεδόν οι Καραβιώτισσες. Το στολίδι κάθε  σπιτιού, που κοσμούσε και κοσμεί με τέχνη κάθε  γωνιά του. Είναι, το πολιτιστικό σήμα κατατεθέν του Καραβά. Αλλά και ως ψηφίδα της άυλης πολιτιστικής μας κληρονομιάς, ο φερβολιτές είναι πολύτιμο κομμάτι από την ιστορία και τον πολιτισμό μας.

Για τον λόγο αυτό ο Δήμος Καραβά επιδιώκει την προβολή της τέχνης του φερβολιτέ σε Ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες έχουν σχέση με τη δαντέλλα αυτή. Προσπάθεια του Δήμου είναι να δημιουργηθεί ένα Ευρωπαϊκό Δίκτυο Φερβολιτέ, στο οποίο να συμμετέχουν Σύνδεσμοι και Οργανώσεις από διάφορες χώρες που ασχολούνται με την κατασκευή του φερβολιτέ. Μέσω του Δικτύου αυτού ο Δήμος επιδιώκει να προβάλει διεθνώς την πολιτιστική μας κληρονομιά και να ενδυναμώσει τις πολιτιστικές μας σχέσεις με τις χώρες αυτές. Απώτερος σκοπός είναι η προώθηση του Εθνικού μας θέματος. Με τη διοργάνωση της Πρώτης Διεθνούς Έκθεσης δαντέλας Φερβολιτέ στο Πολιτιστικό Ίδρυμα των Καραβιωτών έγινε το πρώτο βήμα.

Ο Δήμαρχος χαιρέτισε την παρουσία των εκπροσώπων των δύο φίλων Ευρωπαϊκών χωρών, της Ιταλίας και της Γαλλίας που συμμετέχουν στην έκθεση και ευχαρίστησε θερμά όλες και όλους που εργάστηκαν και έφεραν εις πέρας την έκθεση.

Ιδιαίτερες ευχάριστές εξέφρασε στην Πίτσα Χαρμαντά – Πρωτοπαπά, όπως και στις κοπέλες που εργάστηκαν και ετοίμασαν αυτή την έκθεση και φρόντισαν για κάθε λεπτομέρεια στην οργάνωσή της, Καλλισθένη Λουκά, Σωτήρα Ποταμίτου, Ανδρούλα Κοζάκου, Ελένη Κολιού, Μάρω Χατζηστεφάνου, Δέσπω Ευτυχίου, Μαρία Δημοσθένους και Μαρία Κλεάνθους. Ευχαρίστησε επίσης τις εκπαιδεύτριες του φερβολιτέ που μεταλαμπαδεύουν την τέχνη τους, Καλλισθένη Λουκά Κοσιάρη, Νούλα Στυλιανού, Μαρούλα Μανώλη και Ανδρούλα Τσιουρούτη. και όλες τις Καραβιώτισσες τεχνίτριες που συμμετέχουν με έργα τους στην έκθεση.

Επεσήμανε επίσης ότι καθοριστική στο Πρόγραμμα είναι η χορηγία των Πολιτιστικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού. Χωρίς αυτή δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθούν οι επιδιώξεις του Δήμου και εξέφρασε τις θερμότατες ευχαριστίες των Καραβιωτών.

Η έκθεση ήταν εντυπωσιακή. Εκατοντάδες εκθέματα φερβολιτέ κοσμούσαν τους πίνακες και τα στολισμένα τραπέζια, όπου τα τοποθέτησαν με γούστο οι καλαίσθητες οργανώτριες. Οι παρευρισκόμενες σχολίασαν την ομοιότητα του Καραβιώτικου φερβολιτέ με τις δαντέλλες της Γαλλίας και της Ιταλίας. Θαύμασαν την κομψότητα των Γαλλικών δημιουργημάτων, εντυπωσιάστηκαν από την ομορφιά των Ιταλικών κομψοτεχνημάτων και  ενθουσιάστηκαν από την απαράμιλλη τέχνη των Κυπριακών καλλιτεχνημάτων. Κοινή διαπίστωση ήταν πως επρόκειτο για μια ανεπανάληπτη στο είδος της έκθεση.

Την επόμενη μέρα διοργανώθηκε Ημερίδα στον κατάμεστο χώρο του Πολιτιστικού Ιδρύματος Καραβιωτών. Ήταν η Πρώτη Διεθνής Συνάντηση Τεχνιτριών της δαντέλας Φερβολιτέ με τη συμμετοχή και πάλι της Γαλλίας, Ιταλίας και Κύπρου.

Στον χαιρετισμό του ο Δήμαρχος, αφού καλωσόρισε τις παρευρισκόμενες και τους παρευρισκόμενους, επεσήμανε ότι με την πρωτοβουλία του Δήμου Καραβά να εντάξει τη δαντέλλα μας στον Εθνικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, έχουμε ανάγει τον φερβολιτέ ως το πολιτιστικό σήμα κατατεθέν του Καραβά. Ο φερβολιτές, είπε,  στα χέρια της κάθε Καραβιώτισσας, είναι η μαστοριά που συνδέει με τους κόμπους και τις κλωστές του, τα νημάτινα λουλούδια που δημιουργεί στα δάκτυλά της, με τα ζωντανά λουλούδια. Εκείνα που πότιζε  στις γλάστρες, εκεί, στις δροσερές αυλές, που άφησε  πίσω της.  Είναι η τέχνη που κρατά τον Καραβά ζωντανό.

Αναφερόμενος στην προσπάθεια  του  Δήμου Καραβά  να δημιουργήσει ένα Ευρωπαϊκό Δίκτυο Φερβολιτέ, στο οποίο να συμμετέχουν Σύνδεσμοι και Οργανώσεις από διάφορες χώρες που ασχολούνται με την κατασκευή της δαντέλας αυτής, παρατήρησε ότι δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να δημιουργηθούν  και να ενδυναμωθούν τέτοιες σχέσεις από τη συναναστροφή. Έτσι, όπως ακριβώς γίνεται στην Πρώτη Διεθνή Συνάντηση των Τεχνιτριών που ασχολούνται με τον φερβολιτέ, όπου συναντώνται και συναναστρέφονται  οι μαστόρισσες του φερβολιτέ της Γαλλίας και της Ιταλίας με τις μαστόρισσες της Κύπρου.

«Εκπληρώνουμε το πρώτο βήμα των επιδιώξεων μας και διοργανώνουμε εδώ, στο Πολιτιστικό ίδρυμα των Καραβιωτών την πρώτη αυτή συνάντηση με τη συμμετοχή τριών Ευρωπαϊκών χωρών. Σκοπός μας είναι η συνάντηση, η ενδυνάμωση των σχέσεων μας, η συναναστροφή, εφαρμόζοντας στην πράξη εκείνο που σημαίνει η ονομασία του φερβολιτέ στην Ιταλία, όπου λέγεται «chiacchierino», και σημαίνει «ομιλητικός», γιατί παράγεται από την ομιλία που γίνεται  κατά τη συναναστροφή των κυριών, όταν όλες μαζί συναντώνται και φτιάχνουν τον φερβολιτέ τους».

Τον  χαιρετισμό του Δημάρχου ακολούθησε  το σύντομο Ντοκιμαντέρ «Φερβολιτές – Παραδοσιακό είδος δαντέλλας του Καραβά», Παραγωγή Δήμος Καραβά  και Σκηνοθεσία  Πέτρου Πετρίδη.

Στη συνέχεια έγιναν οι Παρουσιάσεις από τις εκπροσώπους των χωρών που πήραν μέρος στην Ημερίδα.

Για την Κύπρο  η Καλλιόπη Χαρμαντά-Πρωτοπαπά, Φιλόλογος- Ερευνήτρια, ανέπτυξε το θέμα «Αναφορά στον φερβολιτέ του Καραβά, Κύπρου».

Η κ. Άντζελα Μίκαλλου-Jourdan, Πολιτιστική Σύμβουλος στη Διεθνή Ακαδημία Γραμμάτων, Τεχνών και Επιστημών στο Παρίσι μίλησε με θέμα «Ο φερβολιτές στη Γαλλία».

Η Αλεξάνδρα Ζαμπά, Πρόεδρος της  Ένωσης Κυπρίων στην Ιταλία “ΝΗΜΑ παρουσίασε το θέμα «Η εμπειρία της Ιταλίας» και

Τέλος, η Μαρία Πατσαλοσαββή, Ιστορικός-Μουσειολόγος, μέλος της Νεολαίας του Δήμου Καραβά,  μίλησε με θέμα  «Ο Καραβιώτικος φερβολιτές στη νέα γενιά».

Ενδιάμεσα των ομιλιών η εκπαιδευτικός και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του προσφυγικού Σωματείου «Ο Καραβάς» Μαρία Καράσαββα απάγγειλε το ποιητικό ανάγνωσμα της Αλεξάνδρας Ζαμπά «Στις γυναίκες του Καραβά».

Στις γυναίκες του Καραβά (Απόσπασμα)

Αναγνωρίζω μετά από χρόνια

το υπέροχο στημόνι των σκέψεών σας,

τα νήματα να αυλακώνουν το χέρι

το χέρι να κατευθύνει τη βελόνα σε

βεντάλια των κλάδων του φωτός,

ν΄ανθίζουν δαντέλες, στρόβιλοι να σημαδεύουν

στον αέρα έλικες σε συνεχή σπειρώματα.

Κατάλευκα μπλεξίματα αιχμηρά ερωτήματα βελόνας,

που δεν θα τολμούσα ν΄αγγίξω.

– Γυναίκες του Καραβά που δίνετε πνοή,

ράβετε πληγές, σχεδιάζετε προοπτικές

στηλώνετε βομβαρδισμένες εκκλησιές,

πόλεις, δεντρά, καρδιές, μόνο με λίγο νήμα.

Το πρόγραμμα εμπλουτίστηκε με  ένα σύντομο Κυπριακό Μουσικό διάλειμμα, στο οποίο η Ανδρούλα Σιάτη τραγούδησε μαζί με όλο το ακροατήριο τα τραγούδια “Το γιασεμίν”  και “Πορτοκαλιά του Καραβά”.

Στην ανταλλαγή απόψεων που ακολούθησε μίλησαν πολλές Καραβιώτισσες τεχνίτριες με πρώτες τις εκπαιδεύτριες του φερβολιτέ Καλλισθένη Λουκά Κοσιάρη, Νούλα Στυλιανού, Μαρούλα Μανώλη και Ανδρούλα Τσιουρούτη.

Η εκδήλωση τέλειωσε με απονομή ενθυμημάτων από τον Δήμαρχο στους συντελεστές.

Ο Δήμος Καραβά θα μεριμνά με ενέργειες και προγράμματα, ώστε να διατηρείται η πολιτιστική μας κληρονομιά ζωντανή και ανθηρή.

Ως την ημέρα που θα βρεθούμε ξανά ελεύθεροι στον Καραβά.